LinuxFanClub Wiki

Ανοίγωντας μια κονσόλα (τερματικό) μπορούμε να τρέξουμε οποιαδήποτε εφαρμογή εάν ξέρουμε απλώς το όνομα. Συνήθως είναι και το όνομα για το εκτελέσιμο. Π.χ.

gedit& 
nautilus&
firefox& 
evolution& 

Πολλές φορές θα πρέπει να μπορούμε να κάνουμε κρίσιμες αλλαγές. Μόνο ως διαχειριστής - υπερχρήστης (root) μπορούμε να τις κάνουμε για λόγους ασφαλείας. Υπάρχουν τουλάχιστον 3 τρόποι να εκτελέσουμε κάτι ως διαχειριστές.

Για να μπούμε σε κατάσταση διαχειριστή από την κονσόλα εκτελούμε

su

Προσοχή! Προκαθορισμένα στο linux για λόγους ασφαλείας δεν εμφανίζεται ο κωδικός μας καθώς τον πληκτρολογούμε.

Μπορούμε άμεσα να εκτελέσουμε οποιαδήποτε εντολή κονσόλας που δεν μπορούσαμε προηγουμένως λόγω έλλειψης δικαιωμάτων (για να το δείτε δοκιμάστε ύστερα τις mkdir, rmdir (την adduser δεν θα την βρει καν) ώς απλός χρήστης) : Δημιουργία φακέλου myfoder στην ρίζα του συστήματος αρχείων

mkdir /myfolder 

Δίνουμε εντολή ο τρέχον κατάλογός μας να γίνει η ρίζα

cd /

Για να δούμε τα περιεχόμενα

ls

Διαγραφή φακέλου myfolder

rmdir /myfolder 
ls

Δημιουργία νέου χρήστη (με ότι username θέλετε). Μπορεί να συνδεθείτε ως άλλος χρήστης την επόμενη φορά στην οθόνη εισόδου.

adduser testuser

Εντάξει για τις εντολές κονσόλας προς το παρόν. Στην συνέχεια δοκιμάζουμε να τρέξουμε μια απλή παραθυρική εφαρμογή όπως έναν κειμενογράφο

gedit&

Μπορούμε να τον εκκινήσουμε μαζί με παράμετρο το αρχείο που θέλουμε να ανοίξει. Π.χ.

gedit /boot/grub/menu.lst&

Άλλο παράδειγμα ο επεξεργαστής κατατμήσεων gparted ο οποίος δεν έχει νόημα να εκτελέστει ως απλός χρήστης

gparted&

Λογικά στο debian εξ' ορισμού θα μπορούμε να εκτελούμε γραφικές εφαρμογές αμέσως. Μερικές φορές όμως για λόγους ασφαλείας ο υπερχρήστης δεν μπορεί αρχικά να τρέξει γραφικές εφαρμογές. Τότε αποσυνδεόμαστε από root και επιστρέφουμε στην κονσόλα ως απλός χρήστης εκτελώντας:

logout

ή από το πληκτρολόγιο CTRL και D Σε περιβάλλον gnome (το προεγκατεστημένο περιβάλλον του Debian) εκτελούμε

gksu gedit&

ή για να βάλουμε και παράμετρο στην gedit

gksu 'gedit /boot/grub/menu.lst'&

Τα εισαγωγικά είναι για να μπει σαν μία παράμετρος στο gksu όλη η εντολή. Το & για να εκτελεστεί στο παρασκήνιο η εντολή δίνοντας μας την δυνατότητα να ξαναγράψουμε εντολές στην κονσόλα ενώ αυτή εκτελείτε. Για το kde που θα εγκαταστήσουμε αργότερα, στο οποίο θα υπάρχει και ο κειμενογράφος kate

kdesu kate& 

ή με παράμετρο

kdesu 'kate /boot/grub/menu.lst'&

1. Δοκιμάστε να πληκτρολογήσετε ge και πατήστε TAB 2 φορές.
2. Προσθέστε d (δηλαδή ged) και ξαναπατήστε TAB.
3. Πληκτρολογήστε /e. Πατήστε TAB
4. Πληκτρολογήστε /f. Πατήστε TAB. Δεν βγάζει τίποτα. Ξανά TAB
5. Προσθέστε s (δηλαδή /etc/fs) και ξαναπατήστε TAB.

Ας προσθέσουμε άλλη μία δυνατότητα αυτόματης συμπλήρωσης. Αυτή τη φορά πιο περίπλοκης φύσης, θα συμπληρώνονται αυτόματα παραμέτροι σε βασικές εντολές όπως aptitude και dpkg

Ως root ανοίξτε το αρχείο /root/.bashrc. Αυτό περιέχει εντολές που προφορτώνονται κατά την είσοδο του χρήστη στην κονσόλα (κέλυφος bash).

su
gedit /root/.bashrc   

Προσθέστε μια νέα γραμμή στο τέλος του αρχείου και σώστε το

. /etc/bash_completion 

Αποσυνδεθείτε από υπερχρήστης και συνδεθείτε ξανά για να ενεργοποιηθούν οι αλλαγές

logout
su

Για να το ελέγξουμε

1. Πληκτρολογήσετε apt και πατήστε TAB 2 φορές.
2. Προσθέστε -g (δηλαδή apt-g) και ξαναπατήστε TAB.
3. Πληκτρολογήστε i. Πατήστε TAB
4. Πληκτρολογήστε modc. Πατήστε TAB.

aptitude install modconf

Το modconf είναι πολύ χρήσιμο εργαλείο που περιέχει τα modules του πυρήνα που φορτώνονται κατά την εκκίνηση. (κάτι παρόμοιο με ενσωματωμένους drivers). Θα το δούμε στην πορεία.

Το ΤΑΒ θα το χρησιμοποιείται συνέχεια για ταχύτητα στην πληκτρολόγηση και έλεγχο ότι αυτό που γράφουμε υπάρχει όντως.

1. Πληκτρολογείστε στην κονσόλα σας gedit /etc/fstab. Πατήστε ENTER
2. Ξαναγυρίστε στην κονσόλα. Κάτι λείπει! Το gedit εκτελείτε στο προσκήνιο και την έχει δεσμέυσει. Ότι γράφουμε στέλνετε στο gedit και όχι στο κέλυφος (το κέλυφος, bash εδώ, στέλνει τις εντολές στο λειτουργικό).
3. Στην κονσόλα πατήστε CTRL και Z. Είναι εντολή για προσωρινό σταμάτημα της gedit για να αποδεσμεύσει την κονσόλα. Ίσως δεν έχετε ξαναδεί κάτι τέτοιο, οπότε δοκιμάστε να πατήσετε τα μενού του gedit.
4. Πίσω στην κονσόλα γράψτε bg. Το gedit ενεργοποιείται πάλι περνώντας στο παρασκήνιο και η κονσόλα είναι διαθέσιμη.
5. Για να αποφύγουμε τις 2 τελευταίες κινήσεις προσθέτουμε το σύμβολο & στο τέλος κάθε γραφικής εντολής. Προσοχή! Οχι στις εντολές κονσόλας όπως adduser. Αυτές πρέπει να δεσμεύσουν την κονσόλα για να πάρουν ύστερα είσοδο από εμάς.

Για την αντίθετη λειτουργία, δηλαδή από το παρασκήνιο στο προσκήνιο εκτελέστε 2 εφαρμογές διαδοχικά από την κονσόλα:

gedit&
gcalctool&

Για να φέρουμε την τελευταία που εκτελέσαμε στο προσκήνιο

fg

CTRl-Z και bg για να ξαναπάει στο παρασκήνιο και

fg gedit

για να φέρουμε την gedit στο προσκήνιο.

1. Κλείστε την κονσόλα και ανοίξτε την πάλι
2. Πατήστε τα βελάκια πάνω και κάτω. Μπορείτε για ταχύτητα να ανατρέξετε στις εντολές που είχατε γράψει προηγουμένως.

Οι εντολές αυτές αποθηκεύονται σε ένα απλό αρχείο κειμένου στον φάκελο του κάθε χρήστη. Δείτε το

gedit ~/.bash_history&

Μπορείτε ακόμα και να το επεξεργαστείται όπως θέλετε

1. Πατήστε CTRL - R. Πατήστε g.
2. Ξανά CTRL-R.
3. Προσθέστε e (δηλαδή ge).
4. Ξανά CTRL-R.
5. Πατήστε ENTER για να εκτελεστεί η προηγούμενη εντολή που βλέπετε. Τροποποιήστε την αν θέλετε.

Με το CTRL-R γίνεται αναζήτηση στο ιστορικό των τελευταίων γραμμένων εντολών και έχει σημασία όταν αυξηθεί ο αριθμός τους.